Posts

13.भरियस अरा लकड़ा

     बिड़ना उल्ला रहचा। लकड़ा गे अम्म ओनका लगिया। आद कूबी गुसन अम्म ओना केरा दरा इन्दिरा (कूबी)नू खत्तरा केरा। ओन्टा भरियस कूबी ती अम्म निन्दआ लगियस। लकड़ा आस गुसन ओहरा - बिन्ती नंज्जा दरा बाचा भरिया नीन एंगन निंग्हय झूड़ी (भार) तुरु ओथरआ चिआ झुड़िन कूबी नू एत्ताचस। लकड़ा झुड़ी नू उक्किय्या ख़ने आस झूड़ीन नतगियस दरा ओथरस। लकड़ा कूल कीड़ा सारकी रहचा। मइय्या उरखा दरा आद आ भरियासिन मोख़ा बिद्दिया। ख़ने आस आनियस एन निंगन इन्दीरा ती ओथरकन। नेक-धर्म गहि इदिम खंज्जपा तली'ई?       आर नेवई ननागे अड्डोन पंच उय्यर। अड्डो ब:आ हेल्लरा,ईसीन्न मो:खाय चि:अय। आलर एमन अगम ससाइत चिअनर। एमन लदनी कमनर। मला होले उगता पगसीन नतगताअनर। आर कोल्हू नू हूँ नाड़नर। अदि ख़ोख़ा आर टटख़ा मन्नन पंच उय्यर। टटख़ा मन्न ब:ई ईसीन मो:खाय। आलर एंग्ग मइय्या अकय धिंगी नननर। एकाबीरी एंग्है खंजपा मनी आबीरिम ती लेबदा - लाठी नननर। पनोन आबीरी हूँ चोख़नर मो:खनर।       ख़ोख़ा नू सिरू पांडे सिन पंच कमचर। आस आनियस एन्देर कत्था र'ई ? तेंग्गोर होले जुनू नेवई ननोन। आर तंम्है - तंम्है कत्थन ओ...

12 न'उवास ,जोलहास अरा लकड़ा

     ओन्टा पद्दा नू न'उवास र'आ लगियस। आस अगम तिखड़म - बाज आलस रहचस। अन्ने हूँ न'उवारिन न'उवा चतुर बा'अनर। उन्दुल आस पतडा कूटीनता एड़पा नू चुट्टी खंडा गे उरखस। मझी पतड़ानू आस गहि मुलाकात ओन्टे लकड़ा संग्गे मंज्जा। लकड़ा आसीन बा'चा एन निंगन मोख़ोन। ख़ने आस आनाकिरताचस नीन एंग्गन मोख़ा ओंगोय? एन निंग्गन ती कोहा लकड़न बझाबाचकन रअदन। एन निंगानुम गा बेद्दा लकअन पहें नीन ईन्ना ख़खरकी किरकी। आस गुसन दरही मूछ मुंडो बीरी एदआ गे कोहाले आईना रहचा। आस आईनन अदि गहि कुक्क गुसन होअर एदचस। लकड़ा गहि ए:ख़ आईना नू एथरा। आद घोखचा की मानीम ईस लकड़न बझाबाचकस रअदस। ईस गा एंगन हूँ बझाबओस। लकड़ा इलिचिया दरा आस गुसन ओहरा - बिन्ती नना हेल्लरा।नीन एंगन अंबा बझबआ। एन निंगागे अगम बग्गा सोना - रूपा चि:ओन। न'उवास मनचस केरस। अदि गहि कत्थन उइयस।       लकड़ा सोना - रूपा चि:आगे आसीन तंग्है एड़पा कालागे बा:चा गुच्चा भाई, नीन मुंधभारे - मुंधभारे ए:का। आ चालाक न'उवास बअदस एन मुंधभारे मनोन होले नीन धरओर दरा एंग्गन मो:ख़ोख़ोय चि:ओय। लकड़ा मुंधभारे एका हेल्लरा। लकड़ा मांदा गुसन अंडसिया दरा आनिय...

उफड़ारना चोट्टो टकुवा नू कुड़र'ई

     ओन्टा चिपो पतड़ा नू चिगलो र:आ लगिया। हेद्देनुम कुँड़ुख़र गहि ओन्टा सन्नी पद्दा रहचा। चिगलो ख़ेरन अरा एड़ा ख़द्दन गुट्टिन धर:आ गे घड़िम - घड़िम पद्दा तरा बर:आ लगिया अवंगे पद्दा ख़ेप्पोन ता आलर,ख़द्द -ख़रर आ चिगलोन ए:रार चिन्हचकर रहचर। आद पद्दा नू इकला मला,डंड़टिकूर तरा हूँ तंग्है चरा बेद्दा खतिर कूद्दा - नुंगा लग्गिया। पद्दा कूटि नू ओन्टा ढोढ़रो रहचा अदि गहि धसड़ां नू ओन्टा सेम्बाली मन्न में:च्छा कुना रहचा। आ मन्न नू बकुला अरा ननना ननना ओड्डार खोत्ता नू आर गहि ख़द्दर परदा हेल्लरा लगियर आबीरी आर गे चारा गहि जोगाड़ नू बकुला अरा रकम - रकम किसिम गहि ओड्डा गुठि ढोढ़हन ता अम्म हेद्दे ईज्जो ककड़ो, पोचगो अरा मूंख़ा गुठिन धरआ मो:खा गे एत्ता लगियर।       उन्दुल चिगलो ओना - मो:ख़र दरा कूलन उड़ता गे अत्तरा - इत्तरा कुद्दा नुग्गा लगिया। ढोढ़ाहा कूटि नू ओन्टा बकुला एथरा। बकुला अम्म हेद्दे इजअर ईज्जोन अरा मुख़न ए:रा - जोंहआ लगियर। चिगलो बकुलन मो:ख़ा खतिर अदि संग्गे चलाकी ती यार जोड़रना गहि जोगाड़ नना हेल्लरा। बकुलन आनिया दगे नाम यार (सहिया) जोड़ओत अरा नाम दुयोत स...

असुरर अरा लोधहर

     धरमेस ख़ेख़ेलन आलर गे होरमी उजना-ओक्कना गहि आलोन चिअर झबराचकस रअदस। आलर गे धरमेस गहि ओहमा नन्ना अकय चाड़ र'ई । ईर गे आस गहि कत्थन जिया ती उइना र'ई । पहें आलर धरमेसिन मोधरनर कानर आस गहि कत्थन मल मेनर। तमानुम आलर धरमेस ती कोहा बुझरनर। आर पापी मनर ख़ेख़ेलता आलारिन दु:ख चिअनर आस गहि कत्थन अरा बरजाजकन मल मेननर।       ई ख़ेख़ेल नू दोय एँड़(11) असुर भाइय्योर अरा दोय मून्द (13) लोधहर रहचर। ईर पखंडी मंज्जर केरर। तमानुम धरमे बआ लगियर। ख़ेख़ेल नू नेकअनुम हूँ मल बुझरआ लगियर। धमेस गहि आनताइकन हूँ मल मेना लगियर। ईर उल्ला-माख़ा चपूवा तुरू पन्नन धुकआ लगियर। चपूवा गहि धुंगिया ख़ेख़ेल अरा मेख़ा गुटी काला हेल्लरा। इत्तू धरमेस गहि हकुड़-घोड़ो हंखराज-पंखराज दाना मो:ख़नन अरा अम्म ओनन अम्बिया चिच्चा। घोड़ो-हकुड़ कुदना-नुंगनन हूँ ढिलचा। अक्कु धरमेस घोड़ो नू एकासे अरगोस।      अवंगे धरमेस ढिचवन बरजा गे तइय्यस। ढिचवा आर गुसन बरचा दरा आनिया अना हरो भाइरो नीम उल्ला न माख़ा पन्नन धुकनन अम्बा। गोटा ख़ेख़ेल अरा सरगे मोसगा (धुंगिया)तुरू निंदिया केरा। धरमेस गहि हंखर...

नागिन परी

     ओन्टा ढेर कोहा राजी रहचा। अइय्यनता राजास अगम दव आलस रहचस। आस तंग्हय आलर गे होरमी बारी दव-दव कत्थन घोखआ लगियस। आस गहि दू झन कुक्कोर-राजकुमार रहचर। कोहस गहि नामे जीत सिंह अरा सन्नीस गहि नामे गन्दूर सिंह रहचा। सन्नी सिन चोन्हा तुरू लल्लू बबू आना लगियर। ओगहोन हेद्देनता राजास ईर गहि राजीन बचागे आक्रमन नज्जस चिच्चस।ईर हारचर केरर कोहा तंगदासिन धरअर हरि-बिरी (हथकड़ी) अत्ताअर जेहेल नू सज्जर चिच्चर। सन्नी राजकुमारसिन होअर भीतरे ता लात्ता ती राजास रानी संग्गेम उरखस दरा ओन्टा अंज-खंज टोंड़ग नू नूख़रस दरा परता गहि चपाइल (गुफा) नू बासा नंज्जस।      उन्दुल राजकुमारस माख़ा बीरी  ओन्टा मुक्का गहि चींखनन मेंज्जस। आस तंग्गियो तंम्बस ती मेनर तीर कानन होअर एका तरते चींख़ना मेन्दरा लगिया अतरम केरस की एरदस ओन्टा नागिन चपाइल नू अरबरकी थी । अदि गहि आलर भेसे चीखनन मेंज्जस दरा अकबकरस केरस।  आस मेंज्जस नीन आलर लेक्खे एकासे कच्छनखरा लगदी? ख़ने चींख़नुम तिग्गया। एन मेखानता परी हिकेन। तनि-मनी गलती मंज्जा अवंगे देवतर एंग्गन स्राप(श्राप)चिच्चर।एन इसते काला लकिन आबीरिम स्राप ...

खेरहा अरा लकड़ा

     ओन्टा अंज-खंज कोहा पतड़ा नू लकड़ा रआ लगिया आद टोंड़ग गहि राजा रहचा। अदिगे उज्जा -ओक्का गे नितकी ओन्टा मला ओन्टा किंको मन्नादिम चाड़ मना लगिया। आद बेद्दा-मोख़ा गे उरखा लगिया आबीरी नेकन एरो आरीनुम धरअर की मोख़ा चिआ लगिया। उन्दुल इदिगे खेरहा (लंभहा) गहि तंग्गियो तंम्बर ख़खरर केरर। लकड़ा तंग्गियो तंम्बा इबड़ारिन धरचा दरा मोख़ा चिच्चा। ई ख़द्द लंभहा गे अकय दु:ख अरा सोग्गे मंज्जा। ईद तंग्गियो तंम्बस गहि बदला लकड़ा ती होआ गे घोखआ हेल्लरा। एन उन्दुल न उन्दुल ईस गुस्ते बदला होओन।      खेरहा ओंग्होन पतडानता होरमी किंकोन ओन गुसन एड्डा (बुलाया)दरा बइसकी ओकतचा दरा बअचा : - ई लकड़ा गे नितकी ओन्टा मला ओन्टा किंको चाही। होरमर नाम एलचर की भोंगदत का कूद्दत पतड़ान ती कूटि उरखदत। ने इकला धरओत अदि गहि ठार - ठिकाना मल्ला। नाम एन्देर गे एन्ने मल ननोत नाम पाली ख़ट्टोत चिओत। इदिन आर होरमरदिम पत्ताचर। आर पाली-पाली लकड़ा गुसन अंड़सा लगियर। लकड़ा गे हूँ ईर गहि नेवई दव लगिया। आद अक्खा केरा की अक्कु गा एंग्गा गे बेगर नलख नंजकनतिम ओना-मोख़ा गे ख़खरओ। होरमी किंकोर पाली -पाली लकड़ा गु...

अंधरा-अंधरी राजा रानी

     ओन्टा राजीनू अंधरा-अंधरी राजा रानी रहचर। आर अकय मोडोल (धनी किसिम) रहचर। ईर गहि ओन्टा इकला राजकुमारी मंज्जा। आद अगम सुन्दरही रहचा। राजास ईदीन बेंज्जा गे जोड़ी कुक्कोसिन बेद्दा-कुद्दा लगियस। आस गहि घोखनाभेसे कुक्कोर मल ख़खरा लगिया। कुक्कोस गे कुकोयन मोडोल (धनी भेसेम)एड़पा नू बीसा बेद्दा लगियस। कुक्कोस गे कुकोय लेखअम हूंँ। सुन्दर मन्ना रहचा। आस गोटा राजीनू कूद्दा-कूद्दा हारचस पहें तंग्हय घोख अरा तंग्हय कुकोय लेक्खा कुक्कोस सिन बेद्दा पोलस। हईर-गुइन के आस कुकोयनुम जोड़ी बेद्दा गे अम्बियस चिच्चस। कुकोय परदकी काला लगिया। इदीन बेंज्जना हूँ चाड़ रहचा ।      तम्बस घी बअचकन ती राजकुमारी तंग्हय जोड़ी-पाँति बेद्दा गे एड़पानती उरखा केरा। आद कुक्कोसिन बेद्दा-कुद्दा लगिया पहें आद हूँ पोल्ला बेद्दा। कुद्दनूम कुद्दनुम अदि गहि भेंट ओन्टा एड़ा ख़ापू कुक्कोस गने मंज्जा। आस अकय दु:ख (गरीब घर) एड़पानतस रहचस। कुक्कोस एड़ागे डहुड़ा खंड़ा मन्न मइय्या आरगियस। मन्नन ती एत्तो बीरी आस खतरस केरस। खतरकन ती ख़ेड्ड मुरकारा केरा। आस ए-का पोल्ला हेलरस। राजा बेटी आस गहि खतरकन ईरिया। अदि ...